NGANONG KITANG MGA KATOLIKO MANGAON MAN UG KARNE SA BABOY?

Tinood nga diha sa Balaang Kasulatan usa kini ka kamatooran nga walay "letra por letra" nga mabasa nato nga ipakaon ang unod sa baboy tungod kay alang sa mga Judeo ang baboy hugaw kini, busa ginadili ang pagkaon sa karne sa baboy. Mao kini ang kamatooran nga nakasulat sa Daang Kasulatan nga dili kini ipakaon isip usa ka "Balaod Sa Kan-onon" o "Dietary Law" sa mga katawhang Hudeo:

"Ang baboy bisan tuod pikas ang kuko niini, dili man kini mousap, busa hugaw kini alang kaninyo. Ayaw kamo pagkaon sa karne niining mga mananapa ni mohikap sa ilang patayng lawas, kay hugaw man sila alang kaninyo." (Leviticus 11:7-8). 

Atong timan-an nga ang mga Judeo bisan karon gidili sa kanila ang pagkaon sa karne sa baboy. Apan alang kanatong mga magtotoong Kristyanos, pinasikad sa kabobot-on nga gipakita ni JesuCristo, iyang gitagaan ug bag-ong kahulugan ang balaod sa mga Judeo. Matud pa sa tudlo sa Simabahang Katoliko diha sa bag-ong Katesismo nagkanayon: 

"Ang kanhing balaod natuman diha ni Jesus. Ang balaod wala giwagtang, hinoon gitawag ang tawo nga iyang kaplagon pag-usab ang balaod diha mismo sa iyang agalon (Jesus) nga mao ang hingpit nga katuman niini." (Cathechism of the Catholic Church #2053).

Isip usa ka laktud nga pananglitan, atong makita diha sa Bag-ong Kasabutan nga dunay "kaugnaan mahitungod sa Balaod sa Kan-onon" o "rediscovery of the Dietary Law". Si Jesus mismo naghatag ug bag-ong pagsabot nga pwede na natong kan-on ang bisan unsa nga makaon ug lakip na niini ang pagkaon sa karneng baboy: 

'Ug si Jesus miingon kanila:

"Wala ba diay usab kamoy pagsabut? Wala ba ninyo palandunga nga bisan unsay magasulod sa tawo gikan sa gawas dili makapahugaw kaniya, sanglit dili man kini mosulod sa iyang kasingkasing kondili nganha man lamang sa iyang tiyan, ug busa igaitsa ra sa gawas?" (Sa ingon niana iyang gipahayag nga malinis diay ang tanang kan-onon.) Ug siya miingon, "Ang nagagula gikan sa sulod sa tawo mao ang makapahugaw sa tawo. Kay gikan sa sulod, gikan sa kasingkasing sa tawo, nagagula ang mga dautang hunahuna (Marcos 7:18-21)." 

Gidasonan kini diha sa Buhat sa nga Apostoles diin si San Pedro gipasabot nga pwede na siya mokaon bisan unsa nga karne diha sa iyang nakitang panan-awon. 

"Apan si Pedro miingon, "Dili ko, Ginoo; kay wala pa gayud akoy nakaon nga dili binalaan o nga mahugaw."Ug ang tingog miabut kaniya pag-usab sa ikaduha nga nag-ingon, "Ayaw paghinganlig dili binalaan ang mga butang nga nahinloan na sa Dios." Dinhi tin-aw kaayo nga ang mga kalan-on dili nato ilhon nga hugaw kay kini nahinloan na sa Dios. (Buhat 10:9-15) 

Sa pikas nga bahin, kinsa ba ang maka-ingon nga hugaw ang kalan-on? Dili ba adunay man kita'y Buhatan Panglawas (Department of Health) nga may katungdanan nga mosuhid sa hugaw o dili hugaw nga pagkaon? Busa kung atong lantawon sa mapik-oton nga bahin dili gayod sakop sa kaluwasan ang pagkaon o dili pagkaon sa pipila ka mga kalan-on, gawas lamang kung adunay Relihiyosong katarungan sa dili pagkaon niini. Sama pananglitan, panahon sa Cuaresma kitang mga Kristiyano gitawagan ug giawhag ang dili pagkaon ug mga lamian nga mga kalan-on lakip na niini ang karne sa baboy, dili tungod kay kini mahugaw kondili usa ka panawagan nga lantawon nato pagbalik ang kasakitan ug kaluwasan nga dala ni Cristo diha sa kasakitan nga iyang natagamtaman. Ug nga pinaagi sa dili nato pagkaon ug mga lamian nga mga pagkaon, ang kwarta nga atong nahipos tungod niinang maong pag-antus atong mapaambit niadtong mga timawa ug walay sarang makaon. 

Diha Bag-ong Tugon, atong makita usab diha sa sulat ni San Pablo ngadto sa mga taga-Roma ang pagtulon-an sa pagkaon. Siguro ako na kining nahisgutan sa unahan sa dihang miingon ako nga ang pagkaon o dili pagkaon sa pipila ka mga kalan-on walay labot sa atomg kaluwasan. Diha sa Roma nagkanayon si San Pablo: 

"Mahitungod sa tawo nga maluyag pagtoo, dawata ninyo siya, apan dili aron sa pagsaway sa iyang mga dinahumdahum. Kay ang usa ka tawo nagatoo nga makakaon siyag bisan unsa, samtang ang tawong maluya magakaon ug mga utanon lamang. Ang nagakaon kinahanglan dili magtamay sa wala magkaon, ug ang wala magkaon kinahanglan dili maghukom sa nagakaon, kay kini siya gidawat man sa Dios. Si kinsa ka ba nga magahukom sa binatonan sa lain? Sa atubangan sa iyang agalon siya anha mobarug o mapukan. Ug siya pabarugon kay ang Agalon makahimo man sa pagpatindog kaniya. Ang usa ka tawo nagailag usa ka adlaw ingon nga labi pang maayo kay sa ubang adlaw, samtang ang laing tawo nagaila sa tanang mga adlaw ingon nga managsama ra. Kinahanglan ang matag-usa ka tawo adunay hingpit pagkadani diha sa iyang kaugalingong hunahuna. Ang nagabantay ug adlaw, nagabantay niini sa pagpasidungog sa Ginoo. Ug siya usab nga nagakaon, nagakaon sa pagpasidungog sa Ginoo, sanglit nagapasalamat man siya sa Dios; ug siya nga wala magkaon, wala magkaon sa pagpasidungog sa Ginoo ug nagapasalamat sa Dios. Walay usa kanato nga nagmabuhi alang sa iyang kaugalingon, ug walay usa kanato nga mamatay alang sa iyang kaugalingon. Kon kita nabuhi, nabuhi kita alang sa Ginoo; ug kon kita mamatay, mamatay kita alang sa Ginoo; sa ingon niana, mabuhi kita o mamatay, iya kita sa Ginoo. Kay alang niining maong tuyo si Cristo namatay ug nabuhi pag-usab aron mahimo siyang Ginoo sa mga patay ug sa mga buhi. Nan, nganong magahukom ka man sa imong igsoon? O ikaw, nganong magatamay ka man sa imong igsoon? Kay kitang tanan moatubang ra unya sa hukmanan sa Dios; kay nahisulat kini nga nagaingon: Maingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoo, ang tanang tuhod magaluhod sa atubangan ko, ug ang tanang dila magadayeg sa Dios." Sa ingon niana ang matag-usa kanato magahatag unyag husay ngadto sa Dios mahitungod sa iyang kaugalingon. Busa kinahanglan dili na kita maghinukmanay ang usa sa usa, hinonoa kinahanglan magahunahuna kamo sa dili gayud pagbutang ug kapangdolan o makabalda diha sa agianan sa inyong igsoon. Pinaagi sa Ginoong Jesus nasayud ug masaligon ako nga walay butang nga mahugaw diha sa kinaiya niini; apan kini mahugaw alang sa tawo nga magahunahuna nga mahugaw kini. Kay kon tungod sa imong pagkaon nasubo ang imong igsoon, nan, wala na ikaw magagawi diha sa gugma. Ayaw tugoti ang imong kan-on nga maoy makaingon sa pagkawagtang sa tawo kang kinsa nagpakamatay si Cristo. Busa ayaw ninyo tugoti nga panamastamasan pagsulti ang gipakamaayo ninyo.Kay ang gingharian sa Dios dili kalan-on o ilimnon, kondili pagkamatarung ug pakigdait ug kalipay diha sa Espiritu Santo. Siya nga sa ingon nagaalagad kang Cristo pagakahimut-an sa Dios ug pagauyonan sa mga tawo. Busa kab-uton ta ang makaamot sa pagdinaitay ug sa paglig-onay sa usa ug usa. Ayaw gubaa ang binuhat sa Dios tungod lang sa pagkaon. Sa pagkatinuod malinis ang tanang butang, apan dautan nga buhat sa usa ka tawo ang pagpahipangdol sa uban pinaagi sa iyang pagakan-on. Ang maayo mao ang dili pagkaon ug karni o pag-inom ug bino o pagbuhat sa bisan unsa nga makapangdol sa imong igsoon. Ang pagtoo nga anaa kanimo, hupti kana diha lamang sa imong kaugalingon sa atubangan sa Dios. Malipayon ang tawo nga walay ikahukom batok sa iyang kaugalingon tungod sa butang nga iyang ginauyonan. Apan ang tawo nga may pagduhaduha mahitungod sa kan-onon, ug unya mokaon niini, mahinukman siya sa silot, kay ang iyang pagkaon dili man gumikan sa pagtoo; kay ang tanan nga dili gumikan sa pagtoo, kini sala." (Roma 14:2-23) 

Ako nanghinaut nga bisan niining hamubo nga saysay ako nakahatag ug igong pagpasabot sa hinungdan ngano nga kitang mga Kristiyanos gitugtan man nga mokaon ug karne sa baboy. Hinaut nga sa kanunay magpuyo kita nga malamboon sa pagtoo, pinaagi ni JesuCristo nga atong Ginoo.